تفسیر آزمایش بارداری
سیرافی ها| سرویس مادر و کودک – نتیجه آزمایش خون بارداری به میزان هورمون human chorionic gonadotropin که به اختصار hCG نامیده می‌شود بستگی دارد. این هورمون در حین حاملگی تولید می‌شود. این هورمون اولین بار حدود ۱۱ روز پس از لقاح در خون و بین ۱۲ تا ۱۴ روز پس از لقاح در ادرار قابل اندازه گیری است. سطح این هورمون در هفته‌های ۸ تا ۱۱ به حداکثر خود رسیده و سپس در ادامه حاملگی کاهش می‌یابد. آزمایش خون بارداری را هرزمان که مشکوک به بارداری طبیعی و یا حتی موارد خارج رحمی باشیم می‌توانیم انجام دهیم.
چه زمانی نتیجه آزمایش خون بارداری صحیح است؟
تشخیص صحیح باردار بودن یا نبودن فرد از طریق آزمایش خون حدود ۱۱ روز پس از لقاح و در حدود ۱۲ – ۱۴ روز پس از لقاح با آزمایش ادرار تشخیص داده می‌شود.
معمولا در زمان بارداری، سطوح هورمون hCG هر ۷۲ ساعت دو برابر می‌شود، در هفته هشتم تا هفته یازدهم بارداری این میزان به بالاترین سطح خود می‌رسد و بعد از آن دوباره کاهش می‌یابد. اما در تمام زمان بارداری، میزان آن از نسبت به زمانی که فرد باردار نیست، بیشتر است.
البته در برخی موارد نیز با وجود مثبت بودن بارداری، میزان این هورمون زیاد نیست ولی خطری را متوجه جنین نمی‌کند. اما بالا بودن بیش ازحد این هومون می‌تواند عاملی خطرناک برای سلامت جنین باشد. در بعضی موارد برای اطمینان از سلامت بارداری، چند آزمایش در فواصلی منظم انجام می‌شود تا یک نتیجه ثابت از آن گرفته بشود.
چگونه تفسیر آزمایش بارداری را انجام دهیم؟
معمولاً در جواب آزمایش در قسمت Beta-HCG، مقدار این هورمون در خون شما نشان داده می‌شود و در قسمت Reference Range می‌توانید به آسانی مثبت یا منفی و یا موارد مشکوک را بخوانید. بر این اساس اگر مقدار Beta-hCG کمتر از ۱۰ باشد، بارداری منفی است، اگر مقدار Beta-hCG بین ۱۰ تا ۲۵ باشد، مثبت یا منفی بودن آزمایش مشخص نیست و باید چند روز دیگر آزمایش تکرار شود و اگر مقدار هورمون Beta-hCG بیشتر از ۲۵ باشد به معنای بارداری مثبت است.
راهنمای سطح هورمون در طول زمان بارداری چگونه است؟
راهنمای سطح هورمون در طول زمان بارداری به صورت یک جدول ارائه می‌شود که در آن، زمان بر اساس سن بارداری و (LMP) به معنی “تعداد هفته‌هایی که از اولین روز آخرین قاعدگی گذشته است” می‌باشد. به عنوان مثال زمانی که ۳ هفته از LMP گذشته باشد، میزان غلظت این هورمون ۵۰-۵ mIU/ml است یا زمانی که ۴۰-۲۵ هفته از LMP گذشته باشد میزان این هورمون به ۱۱۷۰۰۰-۳۶۴۰ mIU/ml می‌رسد. برای زن غیر حامله میزان این هورمون کمتر از ۵ mIU/ml و بعد از یائسگی نیز کمتر از ۵/۹ mIU/ml می‌باشد.
توجه کنید که این اعداد فقط به عنوان راهنما داده شده است و افزایش این هورمون در هر فرد متفاوت می‌باشد.
| میزان هورمون HCG در بارداری | |
| Normal HCG Levels: MIU/ML | تعداد هفته هایی که از اولین روز آخرین قاعدگی گذشته است (LMP) |
| 5-50 (avg. 14) | 1 |
| 5-50 (avg. 21) | 2 |
| 5-50 (avg. 42) | 3 |
| 10-425 | 4 |
| 19-7340 | 5 |
| 1080-56500 | 6 |
| 7650-229000 | 7-8 |
| 25700-288000 | 9-12 |
| 13300-254000 | 13-16 |
| 4060-165400 | 17-24 |
| 3640-117000 | 25-40 |
آیا مقدار hCG باید به طور مرتب در طی حاملگی اندازه گیری شود؟
مقدار این هورمون به طور معمول توسط پزشکان مرتباً اندازه گیری نمی‌شود مگر این که مشکلی مانند خونریزی، درد شدید شکمی یا سابقه سقط وجود داشته باشد که در این شرایط پزشک مجدداً انجام آزمایش را پیشنهاد می‌کند.
دلایل پایین بودن مقدار هورمون hCG چیست؟
مقادیر پایین hCG علل مختلفی می‌تواند داشته باشد و می‌بایست آزمایش طی 72-48 بعد تکرار شود تا با توجه به تغییرات سطح هورمون بتوان قضاوت نمود. به طور شایع موارد زیر می‌تواند از دلایل پایین بودن هورمون hCG باشد.
- اشتباه در تعیین سن حاملگی
- احتمال سقط جنین
- حاملگی خارج رحمی
دلایل بالا بودن مقدار هورمون hCG چیست؟
مقادیر زیاد hCG علل مختلفی می‌تواند داشته باشد و می‌بایست آزمایش طی 72-48 بعد تکرار شود تا با توجه به تغییرات سطح هورمون بتوان قضاوت نمود. سطوح بالای hCG می‌تواند به دلایل زیر باشد.
- اشتباه در تخمین سن حاملگی
- حاملگی مولار
- حاملگی‌های چند قلویی
چه عواملی مقدار hCG را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
به جز دارو‌هایی که حاوی این هورمون باشند، عامل دیگری نمی‌تواند مقدار این هورمون را تحت تاثیر قرار دهد. دارو‌های حاوی هورمون hCG برای درمان نازایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و پزشک در مورد زمان انجام این آزمایش پس از دریافت این داروها، شما را راهنمایی خواهد نمود.
در مورد تفسیر آزمایش بارداری نکات زیر را به خاطر داشته باشید
- در مورد مقادیر این هورمون باید توجه نمود، زیرا در برخی ازبارداری‌های طبیعی، مقدار این هورمون کم است و نوزادی کاملا سالم به دنیا می‌آید، بنابراین سونوگرافی در هفته‌های ۶-۵ صحت بیشتری نسبت به اندازه گیری hCG دارد.
- در مواردی که شک به سلامت بارداری وجود دارد می‌بایست چند آزمایش با فاصله از هم انجام شود تا بتوان یک نتیجه گیری درست انجام داد.
- با اینکه گفته شد هیچ عامل بر روی این هورمون تاثیرگذار نیست، کارشناسان توصیه می‌کنند زنان هنگام انجام آزمایش بارداری از مصرف آنتی بیوتیک‌ها، دارو‌های ضد درد، دارو‌های پیشگیری از بارداری و یا دیگر داروها که ممکن است، بر نتیجه آزمایش اثر داشته باشد خودداری کنند تا پاسخ صحیحی دریافت کنند.
- در تفسیر آزمایش بارداری از روی مقدار هورمون، اگر مقدار هورمون BhCG کمتر از ۱۰ باشد؛ شخص باردار نیست.
- در تفسیر آزمایش بارداری، اگر مقدار هورمون BhCG بیشتر از ۲۵ باشد؛ فرد باردار است.
- در تفسیر آزمایش بارداری، اگر مقدار هورمون BhCG بین ۱۰ تا ۲۵ باشد؛ نمی‌توان با قاطعیت گفت که شخص باردار است یا خیر.
- به طور کلی سطح هورمون hCG کمتر از mIU/ml ۵ نشان دهنده عدم حاملگی است. هر مقداری بیش از mIU/ml ۲۵ نشان دهنده وجود حاملگی می‌باشد.
سخن آخر سیرافی ها با مادرها …
تفسیر آزمایش بارداری، به سادگی امکان‌پذیر است، ولی گاهی در شرایط خاص پزشک باید نتیجه آزمایش شما را بررسی کند و در صورت لزوم آزمایش مجدداً تکرار شود تا نتیجه نهایی بارداری به طور قطع بیان شود. بنابراین نگران نباشید و به پزشک خود اطمینان کنید.
