احکام دینیمذهبی
مبطلات روزه بانوان چیست؟
روزه که جزو وظایف واجب مسلمانان است، احکام شرعیِ بسیار گستردهای دارد. از جمله این احکام مورادی هستند که باعث باطلشدنِ روزه میشوند. مبطلات روزه برای بانوان، مقداری متفاوتتر از مبطلات روزه برای آقایان است.
مبطلات عمومیِ روزه
- خوردن و آشامیدن با آگاهی به روزه
- جماع
- استمنا
- دروغ بستن به خداوند و پیغمر (ص)
- رساندن غبار غلیظ به حلق
- باقیماندنِ جنابت و حیض و نفاس تا آغاز اذان صبح
- امالهکردن با مایع (تزریق آب به رودهی بزرگ)
- قیکردن (استفراغ و بالا آوردن از طریق حلق)
روزه، عادت ماهانه و نفاس
نفاس چیست؟
به خونی که بعد از زایمان از رحم بانوان خارج میشود در اصطلاح فقهی “نفاس” میگویند. روزه در ایام نفاس بر زنان حرام است و برای روزه گرفتن باید تا بند آمدنِ این خون منتظر بمانند و پس از آن غسلی بجا آورند. بصورت عمومی، احکام خونِ نفاس مشابه با احکام خونِ حیض (عادت ماهانه) است و تفاوت چندانی باهم ندارند؛ به همین خاطر، احکام مربوط به خون حیض و نفاس را در یک سرفصل بررسی میکنیم.
عادت ماهانه و نفاس در چه شرایطی روزه را باطل میکنند؟
بروز عادت ماهانه یا جاریشدن خونِ نفاس برای روزهدار حتی اگر دقایقی قبل از اذان مغرب و صرف افطاری باشد یادقایقی بعد از اذان صبح و شروعشدنِ روزه باشد، موجب باطلشدن روزه میشود. با بروز عادت ماهانه، بانوان چند روزی از گرفتن روزه معاف هستند و پس از پایان عادت ماهانه و تشخیص طهارت، باید غسلی بجاآورند و به ادامهی روزههای خود بپردازند. اگر بانویی بدون اینکه غسل بعد از عادت ماهانه یا خونِ نفاس را بجاآورد روزه بگیرد، روزهاش باطل است و باید قضای آن را بجا آورد.
پایان عادت ماهانه نزدیکی اذان صبح
در برخی موارد چند دقیقه قبل از شروع اذان صبح، عادت ماهانه تمام میشود یا خون نفاس بند میآید. در چنین شرایطی، شما زمان مناسب برای غسلکردن ندارید. اگر بدونِ بجا آوردن غسل روزه را شروع کنید، روزهتان باطل است پس میتوانید از تیمم بجای غسل برای تطهیر و ادای روزه استفاده کنید. با این حال گاهی برای تیمم هم زمان ندارید. برخی مراجع، چنین روزهای راهم، صحیح میدانند. (با برقراری تماس با مرجع تقلیدتان، از نظر شخصیاش درینباره مطلع شوید.)
کفاره روزه و عادت ماهانه
شایان ذکر است که اگر شخصی بهسبب کفارهای که بر دوش دارد، موظف به گرفتن شصت روز روزه بصورت پشت سرهم باشد و در میان این شصت روز، عادت ماهانهاش بروز کند، میتواند پس از پایان عادت ماهانه، ادای کفاره را ادامه دهد و از نظر فقهی این وقفه که بهسبب عادت ماهانه بوده اشکالی ایجاد نمیکند.
قضای روزهی واجب
قضای روزههای واجب که بهسبب عادت ماهانه ترکشده واجب است. حتی قضای روزههای نذری هم واجب است یعنی اگر کسی بهسبب نذر درحال ادای روزه باشد و عادت ماهانهاش بروز کند، موظف به قضا کردنِ روزه است. اگر بانویی با این تصور که در ایام عادت ماهانه بسر میبرد، روزه نگیرد و بعد از آن متوجه شود که در ایام عادت ماهانه نبوده باید روزهی خود را قضا کند.
از طرف دیگر، اگر شخصی تصور کند که عادت ماهانهاش تمام شده و روزهگرفتن را شروع کند و بوسیلهی مشاهدهی لک یا مسائل دیگر متوجه شود که هنوز عادت ماهانهاش تمام نشده باید روزهاش را قضا کند. مسئلهی دیگری که در قضای روزه مطرح میشود چنین است که اگر بانویی در ایام ماه مبارک رمضان عادت ماهانهاش بروز کند و روزههای واجب را ترک کند و قبل از تمامشدنِ ماه رمضان فوت کند، قضای روزه برایش واجب نیست. با این حال مستحب است که اطرافیان روزههای قضای او را بجا آورند.
خون استحاضه
به خونی که از رحم خارج میشود و اطمینان داریم که خون دورهی قائدگی یا خون پس از زایمان نیست، “خونِ استحاضه” میگویند.
استحاضه به سه قسم تقسیم میشود: قلیله، متوسطه، کثیره.
استحاضه به سه قسم تقسیم میشود: قلیله، متوسطه، کثیره.
۱. استحاضهی قلیله
شیوهی تشخیص
خونِ جاریشده، پنبه را مرطوب میکند ولی در پنبه فرو نمیرود. (بهسبب حجم کم)
فرمان شرعی
فرمان شرعی
پس از جاریشدن، برای اقامهی نماز وضو بگیرید و واژن را تطهیر کنید.
۲. استحاضهی متوسطه
شیوهی تشخیص
خون پنبه را مرطوب میکند، در پنبه فرو میرود ولی از طرف دیگر پنبه بیرون نمیآید.
خون پنبه را مرطوب میکند، در پنبه فرو میرود ولی از طرف دیگر پنبه بیرون نمیآید.
فرمان شرعی
علاوهبر انجام کارهایی که در قسمت استحاضهی قلیله ذکر شد قبل از اقامهی نماز، غسل بجاآورید و برای احتیاط تا چند روز بعد، هرروز یک غسل بجاآورید.
علاوهبر انجام کارهایی که در قسمت استحاضهی قلیله ذکر شد قبل از اقامهی نماز، غسل بجاآورید و برای احتیاط تا چند روز بعد، هرروز یک غسل بجاآورید.
۳. استحاضهی کثیره
شیوهی تشخیص
خون از پنبه عبور میکند و نوار بهداشتی را آلوده میکند.
فرمان شرعی
همهی کارهایی که در استحاضهی قلیله ذکر شد را انجام دهید و قبل از هر نماز، یک غسل بجا آورید. نماز مغرب و عشا یا ظهر و عصر اگر باهم خوانده نمیشوند، باید قبل از هرکدامشان یک غسل بجاآورید. مثلا: یک غسل قبل از نماز مغرب، یک غسل قبل از نماز عشا.
خون از پنبه عبور میکند و نوار بهداشتی را آلوده میکند.
فرمان شرعی
همهی کارهایی که در استحاضهی قلیله ذکر شد را انجام دهید و قبل از هر نماز، یک غسل بجا آورید. نماز مغرب و عشا یا ظهر و عصر اگر باهم خوانده نمیشوند، باید قبل از هرکدامشان یک غسل بجاآورید. مثلا: یک غسل قبل از نماز مغرب، یک غسل قبل از نماز عشا.
حکم شرعی روزه با جاری شدن خون استحاضه
استحاضهی قلیله، روزه را باطل نمیکند و حکم خاصی جز تجدید وضو ندارد اما در استحاضهی متوسطه و کثیره، مراجع بسیاری فرمودهاند که برای باطلنشدن روزه باید همهی غسلهایی که در فرمان شرعی استحاضهی متوسطه و کثیره ذکر شد را بجا آورند. برخی از مراجع، نظر متفاوتی در این زمینه دارند. برای کسب اطلاع دقیق ازمرجع تقلید خود، با دفتر ایشان ارتباط برقرار کنید.
بانوانی که روزه بر آنها واجب نیست
- بانوانی که بیماری دارند و روزه، بیماری آنها را شدیدتر میکند نظیر بیماریهای چشمی
- بانوان باردار
- بانوان شیرده
- بانوان مسن
نظر شما راجع به مبطلات روزه بانوان چیست؟ به نظر شما مورد دیگری باعث باطلشدن روزه میشود؟ نظرات ارزشمند خود را از طریق قسمت “ارسال نظرات” با سایت سیرافی ها و دیگر مخاطبان سایت، به اشتراک بگذارید.