طریقه خواندن نماز عید غدیر خم و فضیلت و اهمیت آن
نماز عید غدیر یکی از اعمال سفارش شده در روز عید غدیر خم است که به جماعت خوانده میشود. در این مطلب طریقه خواندن و اهمیت و ثواب آن ذکر میگردد.
مجله سیراف| سرویس مذهبی – یکی از اعمال مستحبی عید غدیر که در روایات آمده نمازی است که به نماز عید غدیر معروف است. این نماز دو رکعتی که به جماعت خوانده میشود ثواب فراوانى دارد؛ به طورى كه در روايات آمده ثواب آن معادل يكصد هزار حجّ و يكصد هزار عمره است و نمازگزار چيزى از حاجتهاى دنيا و آخرت را از خداوند درخواست نمىكند مگر اينكه حاجتش برآورده مىشود.
روایات درباره نماز عید غدیر
علىّ بن الحسن العبدى مىگويد، از امام صادق عليه السّلام شنيدم كه مىفرمود: «كسى كه در روز عید غدیر (نزديك ظهر) دو ركعت نماز بگزارد، به طورى كه نيم ساعت به ظهر غسل كند و از خداى عزّ و جلّ حاجت خود را طلب كند. در هر ركعت نماز، سورۀ حمد را يك مرتبه و سورۀ قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ و آية الكرسى و إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ را هر كدام ده مرتبه بخواند. ثواب اين نماز در نزد خداوند عزّ و جلّ با يكصد هزار حج و يكصد هزار عمره برابر است؛ و از خدا حاجتى از حاجتهاى دنيا و آخرت را نخواهد مگر اينكه برآورده شود (البتّه) تا زمانى كه آن حاجت وجود داشته باشد. اگر وقت اين دو ركعت نماز و دعا گذشت، قضاى آن را بجاى مىآورى.»
شیخ مفید (ره) در این باره مینویسد:
«هنگامی که خورشید در روز هجدهم ذی الحجه بالا آمد، مانند غسل عید قربان، عید فطر و روز جمعه، غسل کن. بهترین لباسهایت را بپوش، اگر توانستی مقداری عطر بزن، زیر آسمان قرار بگیر و مواظب خورشید باش؛ وقتی نیم ساعت به زوال آفتاب باقی ماند دو رکعت نماز بخوان.»
طریقه خواندن نماز عید غدیر خم
- ده مرتبه سورۀ توحید (قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ)
- ده مرتبه آیة الکرسى
- ده مرتبه سورۀ قدر
دعای بعد از نماز عید غدیر
برای این روز عزیز همچنین نماز دیگری نیز نقل گشته که مانند نماز صبح خوانده میشود و پس از اتمام آن باید به سجده روید و صد مرتبه شكر خدا كنید، سپس سر از سجده بردارد و دعای زیر را بخوانید:
اَللّهُمَّ اِنِّى اَسْئَلُكَ بِاَنَّ لَكَ الْحَمْدَ وَحْدَكَ لا شَریكَ لَكَ وَ اَنَّكَ
خدایا از تو درخواست كنم بدانكه از براى تو است ستایش یگانهاى كه شریك ندارى و تویى
واحِدٌ اَحَدٌ صَمَدٌ لَمْ تَلِدْ وَ لَمْ تُولَدْ وَ لَمْ یَكُنْ لَكَ كُفُواً اَحَدٌ وَ اَنَّ
یكتاى یگانهاى بى نیاز كه فرزندى ندارى و فرزند كسى نیستى و نیست برایت همتائى هیچ كس
مُحَمّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ صَلَواتُكَ عَلَیْهِ وَ الِهِ یا مَنْ هُوَ كُلَّ یَوْمٍ فى
و براستى محمد بنده و رسول تو است درودهاى تو بر او و آلش باد اى كه هر روز در
شَاْنٍ كَما كانَ مِنْ شَاْنِكَ اَنْ تَفَضَّلْتَ عَلَىَّ بِاَنْ جَعَلْتَنى مِنْ اَهْلِ
كارى هستى چنانچه از شان تو بود كه بر من تفضل فرمودى به این كه مرا از اهل
اِجابَتِكَ وَ اَهْلِ دِینِكَ وَ اَهْلِ دَعْوَتِكَ وَ وَفَّقْتَنى لِذلِكَ فى مُبْتَدَءِ
اجابتت و از اهل دینت و اهل دعوتت قرار دادى و موفقم داشتى بدان در آغاز
خَلْقى تَفَضُّلاً مِنْكَ وَ كَرَماً وَ جُوداً ثُمَّ اَرْدَفْتَ الْفَضْلَ فَضْلاً وَالْجُودَ
آفرینشم از روى تفضل و كرم و بخششت سپس دنبال آوردى این فضل را به فضلى دگر و این بخشش را
جُوداً وَالْكَرَمَ كَرَماً رَاْفَةً مِنْكَ وَ رَحْمَةً اِلى اَنْ جَدَّدْتَ ذلِكَ الْعَهْدَ
به بخششى دگر و این كرم را به كرمى دگر كه آن هم از روى مهر و رحمتت بود تا بدانجا كه تازه كردى این عهد را
لى تَجْدیداً بَعْدَ تَجدیدِكَ خَلْقى وَ كُنْتُ نَسْیاً مَنْسِیّاً ناسِیاً ساهِیاً
برایم از نو پس از تجدید آفرینشم در صورتى كه من در فراموشى بودم و فراموشكارى و بى خبرى
غافِلاً فَاَتْمَمْتَ نِعْمَتَكَ بِاَنْ ذَكَّرْتَنى ذلِكَ وَ مَنَنْتَ بِهِ عَلَىَّ وَ هَدَیْتَنى
و غفلت پس تو نعمتت را بر من تمام كردى به این كه آن را به یادم انداختى و بدان بر من منت نهادى و بر آن راهنمائیم كردى
لَهُ فَلیَكُنْ مِنْ شَاْنِكَ یا اِلهى وَ سَیِّدى وَ مَولاىَ اَنْ تُتِمَّ لى ذلِكَ وَلا
پس همچنان باید از شان تو باشد اى معبود و آقا و مولاى من كه تمام كنى برایم آن نعمت را و از
تَسْلُبَنیهِ حَتّى تَتَوَفّانى عَلى ذلِكَ وَ اَنتَ عَنّى راضٍ فَاِنَّكَ اَحَقُّ
من سلب نفرمائى آن را تا هنگامى كه بمیرانیم بر آن در حالى كه تو از من خشنود باشى كه براستى تو سزاوارترین
المُنعِمینَ اَنْ تُتِمَّ نِعمَتَكَ عَلَىَّ اَللّهُمَّ سَمِعْنا وَ اَطَعْنا وَ اَجَبْنا داعِیَكَ
نعمت بخشانى كه نعمتت را بر من به پایان رسانى خدایا شنیدیم و پیروى كردیم و خوانندهات را اجابت كردیم
بِمَنِّكَ فَلَكَ الْحَمْدُ غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ اِلَیكَ المَصیرُ امَنّا بِاللّهِ وَحدَهُ لا
به لطف تو پس از آن تو است حمد و آمرزشت را خواهانیم پروردگارا و به سوى تو است بازگشت ایمان داریم به خداى یگانهاى
شَریكَ لَهُ وَ بِرَسُولِهِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ وَ صَدَّقْنا وَ اَجَبْنا
كه شریك ندارد و به رسولش محمد صلى الله علیه و آله و تصدیق كردیم و اجابت كردیم
داعِىَ اللهِ وَاتَّبَعْنَا الرَّسوُلَ فى مُوالاةِ مَوْلینا وَ مَوْلَى الْمُؤْمِنینَ اَمیرِالمُؤْمِنینَ
داعى خدا را و پیروى كردیم از رسول (او) در مورد دوستى و اطاعت مولایمان و مولاى مؤمنان
عَلِىِّ بْنِ اَبیطالِبٍ عَبْدِاللّهِ وَاَخى رَسوُلِهِ وَالصِّدّیقِ الاْكْبَرِ
امیرمؤمنان على بن ابى طالب بنده خدا و برادر رسول او و صدیق اكبر
وَالحُجَّةِ عَلى بَرِیَّتِهِ المُؤَیِّدِ بِهِ نَبِیَّهُ وَ دینَهُ الْحَقَّ الْمُبینَ عَلَماً لِدینِ
و حجت او بر آفریدگانش آنكه خداوند پیامبرش و دین حق آشكارش را بوسیله او تایید كرد نشانه و پرچم دین
اللهِ وَ خازِناً لِعِلْمِهِ وَ عَیْبَةَ غَیْبِ اللهِ وَ مَوْضِعَ سِرِّ اللهِ وَ اَمینَ اللهِ عَلى
خدا و خزینهدار دانش او و گنجینه غیب خدا و جایگاه راز خدا و امین خدا بر
خَلْقِهِ وَ شاهِدَهُ فى بَرِیَّتِهِ اَللّهُمَّ رَبَّنا اِنَّنا سَمِعْنا مُنادِیاً یُنادى
خلق او و گواه او در آفریدگانش خدایا اى پروردگار ما. ما شنیدیم منادى را كه ندا مىكرد
لِلایمانِ اَنْ امِنُوا بِرَبِّكُمْ فَامَنّا رَبَّنا فَاغْفِرْلَنا ذُنُوبَنا وَ كَفِّرْ عَنّا
براى ایمان (و مى گفت) ایمان آورید به پروردگارتان پروردگارا ما هم ایمان آوردیم پس بیامرز گناهانمان را
سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الاْبْرارِ رَبَّنا وَ اتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى رُسُلِكَ وَلا
و بدیهامان را پوشیده دار و ما را با نیكان بمیران پروردگارا عطا كن به ما چیزى را كه بوسیله فرستادگانت به ما وعده دادى
تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیمَةِ اِنَّكَ لا تُخْلِفُ الْمیعادَ فَاِنّا یا رَبَّنا بِمَنِّكَ وَ لُطْفِكَ
و در روز رستاخیز رسوایمان مكن كه براستى تو خلف وعده نمىكنى، پس ما اى پروردگار به احسان و لطف تو
اَجَبْنا داعِیَكَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ وَ صَدَّقْناهُ وَ صَدَّقْنا مَوْلَى الْمُؤْمِنینَ
اجابت كردیم داعى تو را و پیروى كردیم از رسول تو و تصدیقش كردیم و نیز تصدیق كردیم مولاى مؤمنان را
وَ كَفَرْنا بِالجِبْتِ وَالطّاغُوتِ فَوَلِّنا ما تَوَلَّیْنا وَاحْشُرْنا مَعَ اَئِمَّتِنا فَاِنّا
و كافر شدیم به جبت و طاغوت (غاصبان حقوق آن حضرت) پس والى ما گردان آن را كه ما به ولایت برگزیدیم و با امامانمان
بِهِمْ مُؤْمِنُونَ مُوقِنُونَ وَ لَهُمْ مُسَلِّمُونَ امَنّا بِسِرِّهِمْ وَ عَلانِیَتِهِمْ
محشورمان كن كه براستى ما بدیشان ایمان و اعتقاد داریم و تسلیم آنانیم ایمان داریم بر نهانشان و آشكارشان
وَ شاهِدِهِمْ وَ غائِبِهِمْ وَحَیِّهِمْ وَ مَیِّتِهِمْ وَ رَضینا بِهِمْ اَئِمَّةً وَ قادَةً
و حاضرشان و غائبشان و زندهشان و مردهشان و خشنودیم به امامتشان و آقائیشان و همانها ما را
وَ سادَةً وَ حَسْبُنا بِهِمْ بَیْنَنا وَ بَیْنَ اللهِ دُونَ خَلْقِهِ لا نَبْتَغى بِهِمْ بَدَلاً وَلا
در مابین خود و خدا از سایر خلق كافى هستند نجوئیم بجاى ایشان بدلى و
نَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِمْ وَلیجَةً وَ بَرِئْنا اِلَى اِلله مِنْ كُلِّ مَنْ نَصَبَ لَهُمْ حَرْباً
نگیریم جز ایشان همدمى (یا معتمدى) و بیزارى جوئیم به درگاه خدا از هر كه برپا كند در برابرشان جنگى
مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ مِنَ الاْوَّلینَ وَالاْ خِرینَ وَ كَفَرْنا بِالْجِبْتِ وَالطّاغُوتِ
از جن و انس از اولین و آخرین و كافر شدیم به جبت و طاغوت
وَالاَوثانِ الاَرْبَعَةِ وَ اَشْیاعِهِمْ وَ اَتْباعِهِمْ وَ كُلِّ مَنْ
و بتهاى چهارگانه و دنبال روندگان و پیروانشان و
والاهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ مِنْ اَوَّلِ الدَّهرِ اِلى آخِرِهِ اَللّهُمَّ اِنّا
هر كه دوستشان دارد از جن و انس از آغاز روزگار تا پایان آن. خدایا تو را
نُشْهِدُكَ اَنّا نَدینُ بِما دانَ بِهِ مُحَمَّدٌ وَ الُ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ
گواه مىگیریم كه ما متدین هستیم بدانچه متدین شد بدان محمد و آل محمد درود خدا بر او
وَ عَلَیْهِمْ وَ قَوْلُنا ما قالُوا وَ دینُنا ما دانُوا بِهِ ما قالُوا بِهِ قُلْنا وَ ما دانُوا
و برایشان باد و گفتار ما همان است كه آنها گفتند و دین ما همان است كه آنها متدین بدان بودند هر چه را آنان گفتند ما هم گفتیم و هر چه را آنان متدین
بِهِ دِنّا وَ ما اَنْكَرُوا اَنْكَرْنا وَ مَنْ والَوْا والَیْنا وَ مَنْ عادَوْا عادَیْنا وَ مَنْ
بدان شدند ما هم شدیم و هر چه را آنان انكار كردند ما هم انكار كردیم و هر كه را دوست داشتند دوست داریم و هر كه را دشمن دارند دشمن داریم
لَعَنُوا لَعَنّا وَ مَنْ تَبَرَّؤُا مِنْهُ تَبَرَّاْنا [مِنْهُ] وَ مَنْ تَرَحَّمُوا عَلَیْهِ تَرَحَّمْنا
و هر كه را لعن كردند لعن كنیم و از هر كه بیزارى جستند بیزارى جوئیم و بر هر كه ترحم كردند ترحم كنیم
عَلَیْهِ آمَنّا وَ سَلَّمْنا وَ رَضینا وَاتَّبَعْنا مَوالِیَنا صَلَواتُ اللّهِ عَلَیْهِمْ
ایمان آوردیم و تسلیم و خشنود گشتیم و پیروى كردیم از سرورانمان درودهاى خدا بر ایشان باد
اَللّهُمَّ فَتَمِّمْ لَنا ذلِكَ وَلا تَسْلُبْناهُ وَاجْعَلْهُ مُسْتَقِرّاً ثابِتاً عِنْدَنا وَلا
خدایا پس تو آن را براى ما تكمیل كن و از ما سلب مفرما و آن را پایگاهى ثابت در پیش ما قرار ده و
تَجْعَلْهُ مُسْتَعاراً وَ اَحْیِنا ما اَحْیَیْتَنا عَلَیْهِ وَ اَمِتْنا اِذا اَمَتَّنا عَلَیْهِ
پایگاه عاریت و موقتش قرار مده و زندهمان دار بر همان تا هرگاه كه زندهمان دارى و بمیرانمان بر آن هرگاه مىراندیمان،
مُحَمَّدٍ اَئِمَّتُنا فَبِهِمْ نَاْتَمُّ وَ اِیّاهُمْ نُوالى وَ عَدُوَّهُمْ عَدُوَّ اللهِ نُعادى الُ
محمد پیشوایان مایند به آنها اقتدا كنیم و آنان را دوست داریم و دشمنشان را كه دشمن خدا است دشمن داریم آل
فَاجْعَلْنا مَعَهُمْ فِى الدُّنْیا وَالاَّْخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبینَ فَاِنّ ا بِذلِكَ راضُونَ
پس ما را در دنیا و آخرت با ایشان قرار ده و از مقربان درگاهت گردان كه براستى ما به همان خشنودیم
یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
اى مهربانترین مهربانان
کلام آخر
نماز عید غدیر خم یکی از اعمال پرفضیلت ویژه عید غدیر خم؛ این عید بزرگ مسلمانان است که فضیلتها و ثواب بسیاری دارد. اهمیت این نماز به دو دلیل است؛
- یکی به جا آوردن سنت پیامبر در جماعت خواندن این نماز است: شیخ مفید مهمترین دلیل برای به جماعت خواندن نماز عید غدیر را عمل به سنت پیامبر اسلام میداند و میگوید: «در این روز با اقامه دو رکعت نماز به جماعت و اقتدا به پیامبر(ص) سنت جاری میشود و رفتار و عمل به سنت پیامبر(ص) در میان امت رواج مییابد».
-
دلیل دیگر شکرگزاری در این روز عزیز است: امام صادق (ع) در این باره میفرمایند: «هجدهم ذیالحجه بزرگترین عید خداست. خورشید بر روزی برتر از آن نتابید و آن روزی است که خدا دینش را بر خلایق کامل و نعمتش را بر آنان تمام گردانید و اسلام را بهعنوان دین آنها پسندید. خدا هیچ پیامبری را مبعوث نکرده مگر آنکه جانشین خویش را در چنین روزی انتخاب کرده. پس شیعیان ما باید به یاد خدا و شکرگزار او باشند که بر آنان منت نهاد و معرفت چنین روزی را به آنها اختصاص داد چراکه بقیه مردم از آن بیبهرهاند».
امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع گردد و در ضمن فراموش نکنید که نظرات و پرسش های خود را با ما در میان بگذارید. پیشنهاد میکنیم برای تبریک این روز عزیز، به مجموعه عکس نوشته عید غدیر و پیام تبریک عید غدیر نیز در ستاره سری بزنید.