اشتغال :
ماهیگیری:
به دلیل مجاورت سیراف با دریا ، شغل بیشتر مردم صیادی و ماهیگیری است .این شغل برعکس هر شغل دیگر ساعت کاری را نمی شناسد. صیادان در هر ساعتی از شبانه روز که لازم بدانند به دریا می روندو به ماهیگیری می پردازندگاهی رخ می دهد که ملوانان یک لنج یک هفته در دریا می مانند گاهی نیز کار به دوساعت ختم شده و صیاد با دستی پر به خانه بر می گردد.
عموما صید ماهی به روش های زیر انجام می شود:
- روش گرگوری(قفس): در این روش صیاد گرگور های خود را طعمه گذاری کرده و به دریا می برد و در جایی که انتظار می رود چراگاه ماهیان است می اندازد و این در حالی است که طنابی، گرگور را به نشانه ای که بر روی آب شناور است متصل می کندو نشانه هایی به روی خشکی در نظر می گیرد تا هنگام پیداکردن آن دچار مشکل نشود. گرگور سه تا هفت روز در آب می ماند و بعد از آن صیاد صبحگاهان به هزاران امید و انتظار با توکل بر پروردگار به سراغ آن می رود وبا استفاده از نشانه هایی که به خاطر سپرده آن را پیدا کرده و با زحمت فراوان و سردادن ضرب آهنگهای مخصوص آن را از آب خارج ساخته و بعد از خارج ساختن ماهیان آن را دوباره تمیز کرده وبعد از طعمه گذاری به آب می اندازد.ماهیانی چون سرخو،هامور،صافی،طوطی ، کبوترو جش ،نمونه ی ماهیانی هستند که با گرگور صید می شوند.
- روش هداگ (هَد کردن یا قلاب انداختن):در این روش صیاد با استفاده از نخ و قلاب مخصوص این کار را انجام می دهد. بطوری که طعمه را سر قلابی که به نخ پلاستیکی محکمی بسته شده می زنند ودر آب می اندازندو ماهیان با دیدن طعمه به آن هجوم می آورند و برای خوردن طعمه به آن نوک می زننددر این هنگام صیاد نخ را می کشد و قلاب به دهان ماهی گیرکرده و بدینوسیله به دام می افتندماهیانی چون جش، کُت، دختر ناخدا،سنگسرو هامور ماهیانی هستند که از این طریق هم صید می شوند
البته نوع دیگری از هداگ است که بدون طعمه می باشد در این روش به جای قلابهای معمولی از قلاب مخصوصی به نام (زانّه) که به شکل ماهیان سارین است استفاده می شودودر حالیکه قلاب زانّه به نخ متصل است در آب رها شده و صیاد سر دیگر نخ را گرفته قایق را به حرکت در می آوردو ماهیان هم فریب شکل و زرق و برق زانّه خورده به امید اینکه طعمه ای گیر بیاورد با سرعت به دنبال قلاب آمده و یکباره آن را می بلعد .ماهیان گله ای چون شیر،انواع تُن و سِکِن از جمله ماهیانی هستند که در حال حرکت بوسیله ی زانّه صید می شوند.
- روش صید با تور:صیادان با استفاده از تور به دو روش صید انجام می دهند الف:صید انتظاری ب: غیر انتظاری(فوری)
روشهای انتظاری:
الف: حیال :در این روش ماهیگیری صیاد تور خود رادر حالیکه دو سر آن به لنگری متصل است در عرض دریا انداخته و خود به خانه برمی گردد. و بعد از هشت الی دوازده ساعت به آن سر زده و ماهیان صید شده را از تور جدا ساخته و به منزل می آورد. در این روش اگر آب گرم باشدممکن است ماهیان گندیده شوند.
ب: سماری: این تور مانند تور حیال انداخته می شود در حالیکه دو سر آن به لنگر متصل نیست بلکه یک سر آن به قایق یا لنج متصل است در این روش تور با جریانات جزر و مد حرکت می کند و ممکن است که قایق نیز با خود جابجا نماید. موسم استفاده از این روش از اوایل مهر ماه تا اواخر اردیبهشت ماه است
ج:رِکِسی(کفگیر)در این روش از صید تور درزیر آب دریا ناپدید است و این در حالیست که وزنه های تور”دارس” به کف دریا چسبیده و چیبالهای آن در ارتفاع دو متری است . جنس این تور برای ماهیان کوچک نایلونی و برای ماهیان بزرگی چون شیر نخی است و زمان استفاده از این روش از بهمن تا اردیبهشت ماه است.
این روش در همه ی فصول ماه آزاد نیست.
روش غیر انتظاری:
منصب :
این تور به شکل دایره ای انداخته می شودو با هفت لنگر به کف دریا محکم می شود و دارای دهانه ای رو به ساحل است و ماهیان صید شده در این روش بیشتر زنده اندو
در بیشتر مواقع در صورت مشاهده گله ی ماهی در تور منصب صیادان تور شصت متری دیگری را به موازات محیط دایره ای اش در آن می اندازند (غُرُف می کنند)و با مهارت و چابکی تمام وزنه های تور را جمع کرده و داخل قایق می آوردو بعد شروع به جمع کردن چیبال ها می کند و بدینوسیله تور را در حالیکه به صورت قفسی در آمده به قایق نزدیک می کندوبعد ازآن با از هم جدا کردن چیبال ها راهی برای در آوردم ماهیان درست می کنند سپس با استفاده از باسکت ماهیان را به داخل قایق منتقل می سازندکه به این روش “مغراف” می گویندو زمان استفاده از این روش از اسفند تا اردیبهشت ماه است.
دِفور:
دارس این تور سیصد متری وزنه های کوچک سربی است که طناب در آنها رد شده و این طناب در آخرین ردیف چشمه ی تور قرار داردو در فاصله هر سه متری در طول این طناب حلقه های فلزی(استیل) تعبیه شده که طناب دیگر از آنها گذشته است.
در روش دِفور صیاد با دیدن گله ماهیبا سرعت و مهارت تمام تور خود را به دور آن کرده و به اصطلاح دِفور می کندو خود با قایق داخل دایره ی قایق رفته و شروع به ایجاد سر و صدا می کندو ماهیان گرفتار آمده ی در تور را می ترساند تا به چشمه های تور بزنند.بعد از این کار طنابی که از حلقه های استیلی پایین تور رد شده را به وسیله دستگاه “وینچ” و با این کار ته تور را جمع کرده و به صورت کبسه ای در می اورد با این کار راه فرار ماهیان بسته می شود سپس شروع به کشیدن چیبال ها می کنند تا با این طریق تو را نزدیک قایق آورندو و با نزدیک شدن تور به قایق ماهیان را بوسیله باسکت به داخل قایق می آورنداین روش به دلیل صید بی رویه در تمام فصول سال آزاد نمی باشد
جل(عامله):
قایقی که با آن جل انداخته می شود عامله نام دارد .عامله دارای یک ناخدا و یک کمک ناخدا و تقریبا چهارده نفر ملوان است و بیشتر به صید ساردین می پردازد.
در این روش ملوانان با دیدن گله ماهی ساردین طنابی که “ماسر” نام دارد و این ماسر به جل(تورمخصوص) متصل است ،به دست یک نفر ملوان که در خشکی قرار داردمی دهند و با رفتن به فاصله چهل پنجاه متری جل را که در امتداد ماسر قرار دارد در آب می ریزند و بعد از گیر انداختن گله ی ماهی به سرعت قایق (عامله) را به ساحل هدایت کرده و سر دیگر تور که به ماسری دیگر متصل است به ملوانان دیگر ی می دهد . دراین موقع هر ماسر بوسیله ی هفت ملوان چابک به طرف ساحل کشیده می شودو بدین گونه جلِ پر از صید را به طرف ساحل می کشانند.
البته مردم عادی نیز با آنان همکاری می کنندو در آخر دستمزد آنان که مقداری ساردین است به آنان داده می شود و حتی کسانی که برای تماشا آمده اند بی نصیب از ساردین نمی شوند .
ماهی ساردین را بوسیله سبد ی که از خوشه های میوه درخت خرما ساخته شده اند
به ماشینی منتقل می شود. بیشترساردین ها را بعد از صد خشک می کنندو بیشتر به مصارف دام و طیور می رسد
4) صید با تفنگ:
در سالهای اخیر صیادان با استفاده از تفنگهای شکاری که به منظور صید ماهی اختراع شده اند به صید ماهی مبادرت می ورزند که مقرون به صرفه نمی باشد. در این روش صیاد در حالیکه عینک ضد آب به چشم دارد به زیر آب رفته وبا دیدن ماهی به طرف آن شلیک می کندو از آنجا که تیر رها شده توسط نخی به تفنگ متصل است صیاد با کشیدن نخ ماهی را به طرف خود آورده ، می گیرد و در سبدی که به همراه دارد می گذارد .
5)یاروف(جاروف)
یکی از روش صیدفوری ماهی باتور آن است که دو یا چهار نفر در حالیکه دوسر طور را به دست گرفته ودرفاصله تقریبا بیست متری هم قرار می گیرند توردر حالیکه دوسرش از هم فاصله دارد، را به دنبال خود بروی کف دریا می کشندو ماهیانی که در این محدوده قرار دارند را صید می کنند.
6) صید با سالیه:
سالیه طوری است دایره ای که اطاف آن وزنه های سربی کوچکی قرار دارد در این روش، صیاد با پرتاب این تور گروه ساردین یا ماهی های کوچکی که کنار ساحل هستند راصید می کند . اما صیادان سیرافی به ندرت از این روش استفاده می کنند
جمّر همان صید با سالیه است با این تفاوت که شباهنگام صورت می گیردو این در حالی است که یک نفر با در دست داشتن مشعلی از آتش در جایی از دریا می ایستدتا ماهیان به هوای روشنایی آتش در فاصله ی کمی از مشعل جمع شونددر این هنگام فرد دیگری که سالیه در دست داردآهسته آهسته جلو آمده و آن را به روی ماهیان می اندازدو بدینوسیله ماهیان را صید می کند.
ماهیان موجودحلال گوشت در دریای سیراف که مصرف خوراکی دارندعبارتند از: قباد ،شیر، انواع تُن، کفشک، کبوتر،کریشو،نی سر، اسلال، دوال،دم زرد،حلوا سیاه،حاقول،جش، دختر ناخدا(ربیب)، دَنّوُر،سنگسر،ارّازی،شوریده، راشگو،کُنارک،زمین کن، هف(خارو)،گواف،طوطی،همفوس،عُماد،ام البول، گمگام،یَلّی،بط پیکو،سِکِن، لَذاگ، شمسک، سارم،ینم،صبیطی شونه،دار دُم، دیایوه،سارم،یَنَم،عنفوس،تِر، نَقرور،سُمّان ، شعری،بیاح جَسم،مفچیچ،ساردین، و……که دارای قیمتی متفاوتند.
کشاورزی:
عدم آب کافی و خاک مناسب و گرمای شدید تابستان باعث شده که کار کشاورزی مورد اقبال سیرافیان واقع نگردد.ولی با این وجود در فصل پاییز وزمستان تعدادی اندک از سیرافیان به کشاورزی می پردازند. عمده ترین محصولات کشاورزی این خطه عبارتند از گوجه فرنگی ، پیاز، تنباکو،خرما،سبزیجات و لیموترش است.
دیگر شغل های مردم سیراف:
* اشتغال در فازهای عظیم پارس جنوبی و شرکت های تابعه
*مغازه داری و داد وستد
* سفر به کشور های عربی حاشیه ی خلیج فارس با لنج و استفاده از ته لنجی
*اشتغال در ادارجات
