شخصی که از دنیا می رود به دلیل عدم آشنایی و انس با عالم قبر، دچار خوف و وحشت می گردد، با خواندن نماز وحشت می توان به فضل پروردگار متعال این وحشت و ترس میت را بر طرف کرد. بنابراین علت نام گذاری این نماز، رفع کردن وحشت از عالم قبر برای میت می باشد.
احکام خواندن نماز وحشت
نماز شب اول قبر(لیله الدفن) از جمله نمازهای مستحبی محسوب می شود که به آن نماز وحشت نیز می گویند. خواندن نماز وحشت باید در اولین شب دفن میت و از ابتدای شب تا صبح باشد و بهترین زمان برای خواندن این نماز هدیه، پس از نماز عشاء می باشد.
این نماز شامل دو رکعت می باشد، در رکعت اول بعد از قرائت سوره حمد باید آیه الکرسی و در رکعت دوم بعد از سوره حمد، ۱۰ مرتبه سوره قدر [انا انزلناه فی لیله القدر …] خوانده شود و پس از سلام نماز این عبارت گفته شود:
“اللهم صل على محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الى قبر فلان”
که به جاى کلمه «فلان» باید نام میت گفته شود.
آیت الله العظمی آقای سید علی خامنه ای (مدظله)
در مورد چگونگی خواندن نماز شب اول قبر در استفتائات مقام معظم رهبری این چنین بیان شده است:
۶٣٨- مستحب است در شب اول قبر دو رکعت نماز وحشت براى میت بخوانند. و دستور آن این است که در رکعت اول بعد از حمد، یک مرتبه آیهالکرسى و در رکعت دوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره “انا انزلناه” بخوانند، و بعداز سلام نماز بگویند: “اللهم صل على محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الى قبر فلان” و به جاى کلمه فلان، اسم میت را بگویند.
۶٣٩- نماز وحشت را در هر موقع از شب اول قبر مىشود خواند، ولى بهتر است در اول شب بعداز نماز عشا خوانده شود.
۶۴٠- اگر بخواهند میت را به شهر دورى ببرند، یا به جهت دیگر دفن او تاخیر بیفتد، باید نماز وحشت را تا شب اول قبر او تاخیر بیندازند.
آیت الله العظمی آقای سید علی حسینی سیستانی
در استفتائات این مرجع عالی قدر در رابطه با خواندن نماز وحشت آمده است که:
پرسش: نماز وحشت را می توان به جماعت خواند؟
پاسخ: نمی شود.
پرسش: یک شخص می تواند چند نماز وحشت را برای یک میت بخواند؟
پاسخ: نمی تواند.
پرسش: کیفیت نماز وحشت (نماز شب اول قبر) ؟پاسخ: دو رکعت است در رکعت اول بعد از حمد آیت الکرسی را تا « هم فیها خالدون » بنابر احتیاط واجب بخواند و در رکعت دوم بعد از حمد ده بار سوره قدر را بخواند و پس از اتمام نماز بگوید : « اللهم صل على محمد وآل محمد وابعث ثوابها إلى قبر فلان (به جای فلان نام شخص را بگوید) » .
و کیفتی دیگر برای نماز است که مختص به اولی شب فوت است (اگرچه دفن نشده باشد) و آن این است که : در رکعت اول بعد از حمد دو بار سوره توحید بخواند و در رکعت دوم بعد از حمد ده بار سوره تکاثر را بخواند و پس از اتمام نماز همان دعای ذکر شده را بگوید.
آیت الله العظمی آقای ناصر مکارم شیرازی
چگونگی خواندن نماز شب اول قبر در توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی بدین گونه می باشد:
نحوه خواندن نماز شب اول قبر از منظر رسول اکرم (ص)
سید بن طاووس(از علمای شیعه) از پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم در مورد خواندن نماز وحشت نقل کرده است که:
نمی‌گذرد بر میت ساعتی سخت‌تر از شب اول قبر، پس رحم نمایید مردگان خود را به صدقه و اگر نیافتی چیزی که صدقه بدهی، پس یکی از شما دو رکعت نماز بخواند:
در رکعت اول حمد یک مرتبه و سوره توحید دو مرتبه
در رکعت دوم حمد یک مرتبه و سوره تکاثر ده مرتبه
سپس سلام دهد و بگوید: «اللهم صل علی محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الی قبر ذلک المیت فلان بن فلان».
خواندن نماز شب اول قبر برای کم شدن فشار قبر
میرزا حسین نوری ملقب به محدث نوری در کتاب دارالسلام خواندن نماز وحشت را عاملی برای کم شدن فشار قبر عنوان کرده است و در این رابطه از استاد خود ملا فتحعلی سلطان آبادی نقل می کند که:
«استاد ما، ملا فتحعلی سلطان‌آبادی گفت: عادت من این بود که هرگاه فردی از دوستان خاندان رسالت از دنیا می‌رفت و خبر آن به من می‌رسید، دو رکعت نماز شب دفن (نماز وحشت) برای او می‌خواندم؛ خواه او را می‌شناختم یا نمی‌شناختم. و هیچکس از این عادت من آگاه نبود، تا روزی یکی از دوستان، در راهی من را ملاقات کرد و گفت: دیشب فلان شخص که به تازگی از دنیا رفته بود، را در عالم خواب دیدم و از چگونگی حال او بعد از مرگش پرسیدم، او گفت من بعد از مرگ در تنگنای سختی قرار گرفتم و هنگام حسابرسی، مرا به سوی عذاب بردند؛ تا اینکه فلانی (نام شما را برد) دو رکعت نماز برای من خواند؛ همان دو رکعت، مرا از عذاب نجات داد. خدا پدرش را رحمت کند که به من چنین احسانی نمود. آنگاه آن شخص، از من پرسید، آن دو رکعت نماز، چه نمازی بود. من طریقه خود را در مورد خواندن نماز شب دفن (نماز وحشت) برای او بیان کردم.»
همچنان که در این نوشتار، نحوه خواندن نماز وحشت را مورد مطالعه قرار دادید، برای آشنایی با دیگر نماز های مستحبی می توانید از قسمت دانستنی های مذهبی دیدن کنید.
منبع : آرگا
