حکم خوردن صدف دریایی از دیدگاه فقها

حکم خوردن صدف دریایی از دیدگاه فقها  غذاهای دریایی بسیار متنوع بوده و طرفداران خاص خود را دارد. در این بین، برخی افراد به خوردن صدف دریایی علاقمند هستند. از این رو ما در این مطلب به شما خواهیم گفت که از نظر اسلام، خوردن صدف دریایی چه حکمی دارد. با ما همراه باشید.

حکم خوردن صدف دریایی در دین اسلام

غذاهای دریایی با طرفداران خاص خودش همراه بوده و در منوی رستوران هایی که غذای دریایی سرو می کنند، اغلب گزینه های صدف، خرچنگ و لابستر نیز دیده می شود. از آنجا که خداوند در آیات ۱۶۴ و ۱۷۳ سوره بقره، ۱۰۶ سوره مائده، ۱۲ سوره فاطر، ۱۵۷ سوره اعراف، ۱۴ سوره نحل و ۱۲ سوره جاثیه حکم شرعی حیوانات حلال گوشت و حرام گوشت را بیان و خوردن مردار، گوشت خوک و حیواناتی که برای غیر خدا ذبح شود را ممنوع دانسته است. در این مطلب می خواهیم حکم شرعی مصرف صدف در دین اسلام را ذکر کنیم.

خداوند در آیات مذکور پاکیزه ها را حلال و نا پاکیزه ها را حرام اعلام نموده ولی حکم شرعی تناول شرعی گوشت انواع حیوانات را پیامبر اسلام (ص) و امامان معصوم علیه السلام تشریح نموده اند.

برای دانستن این که حکم مصرف صدف دریایی از نظر اسلام چست. باید اشاره کرد که در دین اسلام برای خوردن هر خوراکی و حیوانی قوانین و ضوابط مشخصی وجود دارد که بر پایه حفظ سلامت انسان ها بنا شده اند. هر چند امروزه برای خوردن صدف، مزایی گزارش شده ولی خوردن گوشت این نوع آبزیان به عنوان غذا و برای مدت طولانی، بروز مشکلاتی را به همراه دارد.

از نظر فقها و دانشمندان دینی، از بین آبزیان دریایی تنها ماهیان دارای فلس یا پولک و میگو حلال گوشت بوده و اکثر این افراد خوردن لابستر، هشت پا، خرچنگ و صدف دریایی را حرام اعلام نموده اند. به طور کلی بر اساس احکام اسلامی فقط خوردن ماهی های پولک دار و میگو حلال است و باقی آبزیان، حرام گوشت هستند.

بر طبق منابع دینی در مورد حیوانات حلال گوشت و حرام گوست، ضوابط کلی و معیارهای مختلفی وجود دارد. به طور مثال برای حیوانات خشکی زی، یکسری قوانین و ضوابط تعریف شده ،برای موجودات آبزی ؛ قوانینی دیگر و برای پرندگان، جوندگان، چرندگان و … به همین ترتیب ضوابط و معیارهایی ذکر شده است.

معیاری که برای حلال بودن گوشت آبزیان ذکر شده این است که باید دارای فلس یا پولک باشند. در روایتی از امام باقر سوال شده که برای ما ماهی بدون قشر (پولک) آورده اند. خوردن آن چه حکمی دارد؟ امام فرمودند: « هر ماهی که دارای قشر است را بخور و هر چه که بدون قشر است را نخور». منظور از قشر یا لایه، فلس یا پولک بوده ؛ همانطور که در روایات آمده است.

مراجع عظام تقلید نیز با استفاده از این روایات؛ به ذکر احکام روایات اقدام نموده اند. از نظر مراجع گوشت حیوانات دریایی خورده نمی شود(یعنی خوردنش حرام است)، مگر این که آن ماهی یا حیوان دریایی دارای پولک یا فلس باشد. البته میگو از این قاعده کلی مستثنی بر شمرده شده است. روایت خاصی در این باره وجود دارد که میگو نوعی ماهی است.

هر چند میگو از لحاظ نوع و جنس دارای فلس نبوده ولی از لحاظ حکم دینی در حکم ماهی فلس دار است و خوردن آن بدون اشکال می باشد. به بیان دیگر این نوع حیوان دریایی به دلایلی که هنوز مشخص نشده و لو این که فلس هم ندارد جزو استثناها بر شمرده شده و در روایات حکم به حلیت آن ذکر شده است.

در ضمن در مورد حرمت خوردن خرچنگ روایت خاصی وجود دارد. «خوردن جرّی (نوعی ماهی)، لاک پشت و خرچنگ حرام است». از این رو لابستر، هشت پا، صدف و … تحت قاعده کلی حرمت باقی می مانند. در ادامه به نظر برخی مراجعه عظام تقلید درباره حکم خوردن صدف اشاره می شود.

• از نظر حضرت آیت الله خامنه ای در جواب سوالی که آیا خوردن محتویات صدف دریایی حلال است؟ این امر حرام اعلام شده است.
• آیت الله مکارم شیرازی نیز در پاسخ به این سوال که خوردن گوشت صدف چه حکمی دارد؟ عنوان کرده اند صدف حرام گوشت است.
• مطابق نظر آبت الله سیستانی در پاسخ به سوالی که آیا خوردن صدف دریایی حلال است؟ این امر جایز شمرده نشده است.

قابل ذکر است صرف حرام بودن چیزی نمی تواند برای خرید و فروش آن مانعی ایجاد کند. زیرا حرمت خوردن چیزی یک مسئله بوده و خرید و فروش آن مسئله ای دیگر. چه بسا که خوردن یا آشامیدن آن چیز حرام بوده ولی خرید و فروش آن بلامانع است. به طور مثال خوردن خون حرام بوده ولی به خاطر منافعی که دارد می توان به خرید و فروش آن اقدام نمود.

از این رو خرید و فروش خرچنگ، لابستر و صدف دریایی و … در بازار اگر به جهت خوردن نبوده، بلکه به جهت استفاده از مزایای دیگر عقلایی باشد، جایز شمرده شده است. چه بسا خرچنگ، لابستر، صدف دریایی و … دارای مزایای عقلایی باشند.

به منظور آشنایی کامل با دیدگاه مراجعه عظام تقلید درباره حکم خوردن گوشت خرچنگ و حشره خواری در اسلام می توانید از مطالب پیشین منتشر شده در آرگا دیدن نمایید.

منبع : آرگا

برچسب :