پتیدین (Pethidine) چیست؟ (آشنایی با موارد مصرف و عوارض)
پتیدین (Pethidine) از داروهای مخدر است که به منظور کنترل دردهای متوسط تا شدید و تسكین درد در موقع زایمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی موارد از این دارو به عنوان داروی پیش بیهوشی در عمل‌های جراحی استفاده می‌شود. تشنج و هذیان، سرگیجه، سردرد، خواب‌آلودگی، تنگ شدن مردمک چشم و تپش قلب برخی از عوارض مصرف این داروست.
سیرافی ها|سرویس سلامت –زمانیکه دردهای شدید به سراغ انسان می‌آید اهمیت استفاده از داروهای ضد درد هم مشخص می‌شود. این داروها با داشتن موادی مثل مورفین می‌توانند اثرات آرامبخش و خواب‌آور به همراه داشته باشند. نکته‌ای که در زمینه استفاده از چنین داروهایی مطرح است خطر اعتیادآور بودن آن‌هاست. در اصل اگر فردی به طور مداوم و برای تسکین درد به صورت طولانی مدت از این داروها استفاده کند کم کم به آن وابستگی روحی و جسمی پیدا کرده و به این سادگی‌ها نمی‌تواند آن را ترک کند. خیلی از داروها با اثر اعتیادآوری که دارند چندین برابر برتر از مواد مخدر شناخته شده می‌باشند. بنابراین در استفاده از این داروها باید جوانب احتیاط را رعایت نمود. در ادامه با یکی از این داروهای تسکینی با عنوان داروی پتیدین آشنا می‌شوید.
پتیدین چیست؟
پتیدین (Pethidine) از داروهای مخدر است که به منظور کنترل دردهای متوسط تا شدید و تسكین درد در موقع زایمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی موارد از این دارو به عنوان داروی پیش بیهوشی در عمل‌های جراحی استفاده می‌شود. از آنجایی‌که این دارو از خانواده شبه تریاک است، احتمال اعتیاد به آن در اثر استفاده مداوم وجود دارد. خیلی افراد نسبت به عوارض اعتیادآور این دارو بی اطلاع بوده و تنها زمانی متوجه آن می‌شوند که به این ماده وابستگی پیدا کرده‌اند. برخی‌ها اعتقاد دارند مصرف این ماده به آنها انرژی و روحیه کار می‌دهد و تصور می‌کنند نسبت به مواد مخدر دیگر هیچ ضرری ندارد، در صورتیکه این تصور کاملا اشتباه است، چه بسا استفاده از این ماده در مدت زمانی کوتاه، تاثیری بسیار بدتر از مواد مخدر دیگر برای مصرف کننده به دنبال داشته باشد. بنابراین توصیه اکید می‌شود که هیچ‌گاه خودسرانه و بدون تجویز پزشک، از سر کنجکاوی یا هر چیز دیگر به سراغ مصرف این دارو نروید.
پتیدین به صورت آمپول ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرمی موجود است.
نام‌های دیگر، موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی
| نام های دیگر | – |
| موارد مصرف |
تسکین دهنده درد به عنوان داروی بیهوشی در جراحی |
| عوارض | تشنج و هذیان، سرگیجه، سردرد، خواب‌آلودگی، تنگ شدن مردمک چشم، هیجان، تپش قلب، کاهش فشار خون، تعریق، بثورات جلدی، تهوع، استفراغ، یبوست، خشکی دهان، مشکلات تنفسی، اشکال در ادرار کردن |
| تداخل دارویی |
ضد افسردگی‌ها، داروهای شل‌کننده عضلات، الکل، داروهای بیهوش‌کننده و ضد درد، آنتی‌هیستامین‌ها، سایمتیدین، ریفامپین وفنی توئین، داروهای آنتی‌کولینرژیک، ایزونیازید، داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAO) |
مقدار و نحوه مصرف داروی پتیدین
میزان دقیق مصرف این دارو به دلیل حساسیتی که دارد حتما باید توسط پزشک تعیین گردد.
نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید
- نیم ساعت بعد از مصرف این دارو اثر ضد درد آن آغاز می‌شود.
- در صورت داشتن سابقه هر نوع حساسیت به دارو یا مواد غذایی پزشک را مطلع سازید.
- فهرست کلیه داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید؛ چرا که برخی از داروها ممکن است با داروی پتیدین تداخل داشته باشد.
- اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید، قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.
- چنانچه مبتلا به بیماری‌هایی مثل آریتمی فوق بطنی، ضربه مغزی یا افزایش فشار خون داخل جمجمه‌ای، بیماری‌های ریوی مثل آسم، بیماری‌های کبد و کلیه هستید قبل از مصرف دارو با پزشک در این باره مشورت کنید.
- افراد با سابقه عمل جراحی باید تحت نظر پزشک و با احتیاط از این دارو استفاده کنند.
- کسانی که نسبت به اثرات جانبی دارو حساس‌تر هستند، باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند.
- مصرف این دارو در بیماران مبتلا به گلوکوم (فشار چشم) باید با احتیاط همراه باشد.
- مصرف این دارو برای دردهای مزمن توصیه نمی‌شود.
- پتیدین در صورت وجود اسهال شدید و ضعف تنفسی نباید مصرف شود.
- این دارو در کنترل دردهای مداوم نباید استفاده شود.
- داروی پتیدین نبايد بيش از مقدار توصيه شده مصرف شود.
- اگر در یک روز، مصرف دارو را فراموش کرده‌اید به محض اینکه به یادتان آمد آن را مصرف کنید، ولی در صورتی که نزدیک به مصرف نوبت بعدی هستید، مقدار مصرف را دو برابر نکرده و داروی همان روز را مصرف کنید.
- به منظور پیشگیری از بروز سرگیجه به آرامی از حالت نشسته یا خوابیده برخیزید.
- خودسرانه و به یکباره دارو را قطع نکنید.
توصیه ها و مراقبت های پرستاری
- در صورت تزریق نامناسب ممکن است موجب فلج اعصاب حسی-حرکتی شود که معمولا موقتی است.
- در صورت بروز حساسیت مفرط و حملات تشنجی آریتمی قلبی، مصرف دارو باید قطع شود.
- در صورت استفاده از مقادیر زیاد این دارو احتمال بروز تشنج وجود دارد.
- پتیدین را می‌توان برای بعضی از بیماران كه نسبت به مرفین حساسیت دارند، تجویز كرد.
- این دارو نبايد در شيرخواران كوچک‌تر از شش ماه تجويز شود.
امیدواریم از این مطلب استفاده کافی را برده باشید. خواهشمندیم درصورتیکه تجربه مصرف این دارو را داشته و دیدگاهی در این باره دارید با دیگر خوانندگان مجله “سیرافی ها” در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.
